ANALYSE: Afrikaans kampioen op zoek naar bevestiging voor het oog van de wereld

De 46-jarige trainer, met een carrière als speler in de grote Europese competities en ervaring als coach in de Russische wereldbeker, arriveert op het nieuwe WK met het besef de architect te zijn geweest van de enorme groei van de nationale ploeg van de Leeuwen van de Teranga. De nationale ploeg onder leiding van Kalidou Koulibaly, kampioen van Afrika tijdens de recente editie in Kameroen begin dit jaar, heeft zich bevestigd als de snelst groeiende beweging in het Afrikaanse voetbal.

Inleiding

Senegal is nog steeds gebrand door de mislukte kwalificatie voor de achtste finales in Rusland 2018 vanwege het doelsaldo. Het heeft zich op eigen continent laten zien in 2019, in de finale van de African Cup of Nations die werd verloren van Algerije. In de volgende editie werd het een historische verovering van de eerste trofee door Senegal. Cissé's carrière als middenvelder in Europa heeft hem in staat gesteld naar zijn land terug te keren met een kritisch oog en het vermogen om na te denken en te redeneren over een andere atletische en tactische voorbereiding dan gebruikelijk.

Sinds het begin van zijn trainerscarrière in 2015 richt de 46-jarige Cissé alles op wedstrijdaanpak. Voor hem is balbezit de basis van het spel van zijn team, hoewel hij snelle combinaties in de aanval niet schuwt. Daarom wilde hij, ondanks de knieblessure van zijn beste spits Sadio Mané, koste wat kost deze leider van de eensgezinde spelersgroep meenemen naar Qatar.

Drie solide pilaren

Mané is geen gewone voetballer. De aanvaller van Bayern München is en was het referentiepunt van elk team waarin hij heeft gespeeld. Als mobiele spits, die zowel op de linkerflank als in het centrum kan spelen, had hij geen last van de cultuuromslag van Merseyside naar Beieren en integreerde hij snel in het tactische dictaat van Julian Nagelsmann, een meer experimentele coach dan Jurgen Klopp. In de Allianz Arena werd de Senegalese spits onderdeel van een andere manier van spelen dan hij bij Liverpool beoefende, en een die waarschijnlijk meer lijkt op de stijl van Cissé's nationale team.

Mané heeft nieuwe manieren van aanvallen bestudeerd en geleerd, en dat zou voor Senegal een extra wapen kunnen zijn: eerst moet hij echter wachten op zijn volledige fysieke herstel. In de 4-3-3 van zijn nationale ploeg fungeert de nummer 10 als linkervleugelspeler, met de taak om naar binnen te komen, gedekt door een middenveld dat zeer goed op de bewegingen van de Mané is ingespeeld.

De andere sterke punten van Senegal liggen in de verdediging, waar aanvoerder Kalidou Koulibaly de steunpilaar is van een verdedigingsmuur die voor doelman Edouard Mendy staat, die pas sinds kort in de schijnwerpers staat en meteen bewees onmisbaar te zijn.

De oud-speler van Napoli, die bij Chelsea iets te veel last heeft van een aanpassingsfase, is belangrijk voor ‘de kleedkamer’. De aanvoerdersband heeft hem nog meer verantwoordelijkheid gegeven, en rond hem is een team samengesteld waarin spelers met verschillende achtergronden, zoals alle talen die in het land worden gesproken, samenkomen. Opgegroeid in Frankrijk, maar verbonden met het land van herkomst waar hij als kind elke zomer naartoe reisde, is Koulibaly sterk verbonden met het land en de Senegalese ploeg, waar christenen en moslims harmonieus samenleven zonder beïnvloed te worden door een stammenstrijd.

Mendy werd ook in Frankrijk geboren, een jaar na Koulibaly, en sinds twee jaar speelt hij voor Chelsea op ingeven van Peter Cech, die hem in de gaten had gehouden bij Rennes. Aangekomen bij de Blues heeft de Senegalees eerst de basisplaats van Kepa Arrizabalaga overgenomen en daarna definitief het doel van zijn nationale ploeg veroverd: hij is een vaste waarde voor de Leeuwen van de Teranga. Rondom deze twee mannen heeft Cissé een verdediging gebouwd die in de laatste zes WK-kwalificatiewedstrijden slechts vier doelpunten tegen heeft gekregen. Een strafschoppentriomf tegen Egypte, waarbij Mendy een penalty tegenhield, heeft toegang gegeven tot het WK in Qatar.

De aanval valt op als de afdeling waarin Senegal het beste presteerde als we kijken naar de WK-kwalificatiewedstrijden, waar het gemiddelde per wedstrijd van xG's (Expected Goals, de maatstaf voor de kans dat een bepaald schot wordt omgezet in een doelpunt, red.) is 2,23 terwijl er slechts  1,12 xG’s tegen werden berekend.

In de acht wedstrijden die in de laatste kwalificatieronde werden gespeeld, behaalde Senegal zes overwinningen, één gelijkspel en slechts één nederlaag. Een tegenslag kwam in de heenwedstrijd van de WK-kwalificatieplay-off tegen Egypte, die vervolgens thuis ongedaan werd gemaakt dankzij de 1-0 overwinning, die leidde tot een penalty shoot-out waarin Mané zelf beslissend was.

Van de statistieken van de Senegalese nationale ploeg die het meest in het oog springen is het percentage van het aantal keren dat Koulibaly en zijn teamgenoten als eerste de leiding namen, 70%, een cijfer dat aantoont dat Senegal in staat is om zelfs in de meest gecompliceerde wedstrijden resultaat te halen.

Wissels niet goed genoeg

Meer dan een zwak punt is dat de bank van Senegal niet kan tippen aan het niveau van de starters. De selectie beschikt over een indrukwekkend basiselftal, maar heeft geen bijzonder betrouwbare wissels. De mogelijke vervanger van Mané vormt het grootste probleem voor de coach, die er alles aan zal doen om de enige echt onvervangbare speler zo snel mogelijk beschikbaar te hebben.

Mané is fundamenteel voor het spel van de Afrikaanse nationale ploeg. De maken van de penalty die de Leeuwen van de Teranga het ticket gaf voor Qatar 2022 is de zilveren pijl in de boog van Cissé, dankzij zijn vermogen om uit het niets gevaar te stichten. Vijf doelpunten in de laatste vier wedstrijden maken Mané fundamenteel. Niet alleen vanwege het spel, maar ook vanwege zijn belang in de kleedkamer. Zijn aanstekelijke vrolijkheid maakt hem uniek: een leider op het veld, maar ook een gangmaker buiten het veld, samen met Koulibaly.

Startende elf (4-3-3)

Edouard Mendy, Youssuf Sabaly, Kalidou Koulibaly, Abdou Diallo, Fodé Balo Touré; Pape Gueye, Cheikhou Kouyaté, Gana Gueye; Ismaila Sarr, Bambia Dieng, Sadio Mané.

Lastigste keuzes

Voor Cissé, die zelden een andere speelwijze gebruikt dan 4-3-3, zal het belangrijk zijn om te kiezen welke de steunpilaren er op het middenveld worden opgesteld, nadat Gana Gueye zijn basisrol in de Premier League heeft verloren. De in 1989 geboren speler verhuisde van Paris Saint Germain naar Everton, met heeft slechts negen optredens achter zijn naam waarvan drie volledig. Hij is het meest ervaren op het Senegalese middenveld, waarvan ook Pape Gueye van Marseille en veteraan Cheikhou Kouyaté deel uitmaken. Cissé heeft Pape Mata Sarr, een 20-jarige speler van Tottenham, achter de hand. Maar die kreeg dit seizoen nog weinig speeltijd.

Voorspelling

In een groep waarin Nederland op papier de selectie met de meeste kwaliteit is, zal Senegal in de openingswedstrijd tegen de mannen van Louis van Gaal alles op alles moeten zetten. Een mogelijk succes zou de weg vrijmaken voor het team van Cissé om zich te kwalificeren voor de volgende ronde.

Het beste resultaat van Senegal op het WK was in 2002, toen de Afrikaanse selectie de kwartfinales bereikte met Cissé als aanvoerder. Ook bij die gelegenheid was een overwinning in de eerste wedstrijd tegen de sterkste ploeg, wereldkampioen Frankrijk, vereist.

Senegal is Afrikaanse kampioen dankzij een mix van organisatie, talent en zorgvuldigheid. Het arriveert in Qatar met het besef van de eigen kwaliteiten in een groep met Nederland, Qatar en Ecuador. Kwalificatie is het doel hoewel het verrassende Ecuador, dat goed gepresteerd heeft in de kwalificaties, en ook gastland Qatar een bedreiging kunnen vormen.