Judith - de moeder van Montag's vader Ray - overleed vlak voor de door Covid uitgestelde Olympische Spelen van Tokio in 2021 en heeft haar familie nooit verteld over haar verschrikkelijke ervaringen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Een jaar later was Montag, met de armband om, in tranen nadat ze de titel op de 10 km tijdens de Commonwealth Games in Birmingham won.
De 26-jarige Australische en haar zussen, Piper en Amanda, dragen allemaal een gouden armband, gemaakt van een halsketting. Na het winnen van goud op de Commonwealth in 2022 zei Montag: "Tegen het einde van de Holocaust (half januari 1945) marcheerden ze dagenlang door sneeuw en kou in kleine sandaaltjes en nauwelijks kleding.
'Grote veerkracht'
"Zij en haar zus gebruikten taillebanden en bonden hun polsen aan elkaar en zeiden 'we komen hier samen doorheen of helemaal niet'.
"Ik stel me voor hoe ze over ijs liep, niet wetend wanneer de volgende maaltijd zou zijn en of ze het zou overleven."
Montag, die vorig jaar ook al zilver won op de wereldkampioenschappen, zei dat Judith verschillende van haar eigenschappen had doorgegeven.
"Ze is altijd bij me en Parijs was een heel speciale plek voor haar. Ze had een grote veerkracht, een onverzettelijkheid die ze doorgaf aan mijn vader en die hij mijn zussen en mij heeft ingeprent."
Drijfveer
Montag, die opgroeide zonder iets te weten over de schrijnende oorlogservaringen van haar oma, begon zich na de Spelen in Tokio samen met een tante te verdiepen in Judiths leven en liet zelfs haar liefdesbrieven vertalen door een bevriende Poolse hardloopster.
Ze gaf toe dat ze donderdag op het 15-kilometerpunt van een zwaar parcours langs de oevers van de Seine, op de vijfde plaats, en in de hitte 'niet eens zeker wist of ze de medaille wel wilde of niet'. Het dragen van de armband was echter haar drijfveer om ervoor te gaan.
'Dicht bij de dood'
"Dat is absoluut wat je nodig hebt om een slopende wedstrijdloop door te komen," zei ze. Montag heeft ontzag omdat Judith tijdens haar gevangenschap in Auschwitz vaak dicht bij de dood kwam. "In sommige brieven en dagboekaantekeningen schreef ze over haar pogingen om het volgende uur en de volgende dag door te komen en haar vader bij de poort te ontmoeten met een stuk brood," herinnerde ze zich in 2022.
Ze zei dat ze hoopte dat haar medaillewinnende prestatie op de Olympische Spelen in Parijs haar oma zou hebben laten zien, als die naar beneden zou kijken, dat ze de levenslessen die ze van haar kreeg niet heeft verspild.
'Ik dank haar voor haar moed'
"Als ze hier was, zou ik haar vertellen dat ik dit niet voor vanzelfsprekend neem," zei Montag, die tot voor kort werkte voor een bedrijf dat voedsel bezorgde aan kansarme gezinnen. "Haar leven is haar zo vaak bijna afgenomen. Ik dank haar voor haar moed. En ik hoop dat ik er het beste van gemaakt heb."