Buiten de ring: een stukje uitleg en duiding over het genderschandaal op de Spelen

We denken dat het goed is even uit te zoomen en te kijken wat er nou aan de hand is. Het schandaal, als je het al zo wil noemen, heeft zich tot ver buiten de ring verspreid maar is ingewikkelder dan het op het eerste gezicht lijkt. Zelfs Olympische officials geven toe dat het een "mijnenveld" is.

Wie zijn erbij betrokken?

De Algerijnse bokster Imane Khelif (25) bokst in de categorie tot 66 kg en de 28-jarige Taiwanese Lin Yu Ting bokst in de categorie tot 57 kg. De rel barstte los nadat Khelif haar gevecht tegen de Italiaanse Angela Carini in slechts 46 seconden won met twee "harde" stoten op de neus van de Italiaanse die hevig begon te bloeden.

Zowel Khelif als Lin werden gediskwalificeerd voor de wereldkampioenschappen van 2023 in New Delhi, georganiseerd door de International Boxing Association (IBA), omdat ze niet voldeden aan de "toelatingscriteria". Beiden deden echter wel mee aan de Olympische Spelen in Tokio en mochten daarna gewoon vechten in Parijs.

Wat was de 'geschiktheidstest'?

Dit is waar het allemaal troebel begint te worden. De IBA zei in een verklaring dat de atleten "geen testosterononderzoek ondergingen, maar werden onderworpen aan een afzonderlijke en erkende test." De "details" van deze test "blijven echter vertrouwelijk."

Lin ging niet in beroep tegen de beslissing, merkt de IBA op. Khelif stapte wel naar het Court of Arbitration for Sport (CAS), maar trok het beroep in. De IBA zei dat de test "onomstotelijk aangaf" dat beiden niet voldeden aan de vereiste toelatingscriteria en "een concurrentievoordeel hadden ten opzichte van andere vrouwelijke deelnemers".

Khelif vertelde destijds dat ze te horen had gekregen dat ze "eigenschappen had waardoor ik niet tegen vrouwen kan boksen" en beweerde dat ze het slachtoffer was van een "grote samenzwering". In het profiel van Khelif op de media-informatiesite van Parijs 2024 stond aanvankelijk dat ze was gediskwalificeerd van de wereldkampioenschappen vanwege "verhoogde testosteronniveaus", maar dit werd later verwijderd.

De woordvoerder van het Internationaal Olympisch Comité, Mark Adams, zei dat het een "feit" was dat dit de reden was, maar zei dat de IBA een "plotselinge en willekeurige beslissing" had genomen om de boksers te diskwalificeren. Adams zei dat het eigen criterium van het IOC het geslacht was dat op de paspoorten van de boksers stond, maar hij erkende dat het "geen zwart-wit kwestie" is.

Het meten van testosteron is onbevredigend, vertelde hij verslaggevers. "Er zijn veel vrouwen met hogere niveaus dan mannen, dus het idee dat een testosterontest een soort toverformule is, is niet waar," zei Adams.

Is dit een transgenderkwestie?

Nee. Van geen van beide boksers is bekend dat ze zich identificeren als transgender en het IOC heeft zijn woede uitgesproken over "onjuiste berichtgeving" in die richting.

"Ik moet dit absoluut duidelijk maken aan iedereen: dit is geen transgenderkwestie. Deze vrouwen doen al vele jaren mee aan wedstrijden," zei Adams. Hij waarschuwde ervoor om van het schandaal een "heksenjacht" te maken en voegde eraan toe: "Het gaat hier om echte mensen en we hebben het hier over echte mensenlevens."

Khelif vertelde UNICEF eerder dit jaar in een interview dat ze was gaan boksen nadat ze klappen moest ontwijken van jongens die zich bedreigd voelden door haar voetbalvaardigheden.

Lin wijt vragen over haar geslacht aan haar korte kapsel en haar lengte (ze is 1,75 m lang). "Als ik mijn haar lang zou dragen, zou ik er te veel tijd aan moeten besteden," vertelde ze CNA, het semi-officiële persbureau van Taiwan.

Politiek spelletje

De twee atleten lijken verstrikt te zijn geraakt in een strijd tussen de IBA en het IOC. Het IOC heeft de IBA de verantwoordelijkheid voor de organisatie van de Spelen in Parijs ontnomen vanwege financiële, ethische en bestuurlijke problemen. De "Paris 2024 Boxing Unit", een speciaal orgaan opgericht door het IOC, leidt de Olympische competitie en heeft minder strenge toelatingscriteria dan het IBA.

"De afwijkende regels van het IOC over deze zaken, waarbij de IBA niet betrokken is, roepen ernstige vragen op over zowel de eerlijkheid van de competitie als de veiligheid van de atleten", stelde de IBA. Het IOC sloeg terug. "Net als bij eerdere Olympische bokswedstrijden zijn het geslacht en de leeftijd van de atleten gebaseerd op hun paspoort," zei de organisatie.

"Iedereen heeft het recht om zonder discriminatie sport te beoefenen."

Wat was de reactie?

Fel en direct. Politici en beroemdheden begonnen binnen een uur na afloop van het gevecht hun kritiek te spuien op sociale media. De Italiaanse premier Giorgia Meloni zei dat het gevecht "niet op gelijke voet" was. De Amerikaanse presidentskandidaat Donald Trump verklaarde op zijn sociale netwerk Truth: "I WILL KEEP MEN OUT OF WOMEN'S SPORTS!".

Zijn running mate JD Vance beschreef het gevecht als een "volwassen man die een vrouw afranselt in een bokswedstrijd," en voegde eraan toe: "Dit is walgelijk en al onze leiders zouden dit moeten veroordelen." Harry Potter-schrijfster JK Rowling zei op X dat de Spelen in Parijs "voor altijd bezoedeld zouden zijn door het brute onrecht dat Carini is aangedaan".

Er is geen suggestie dat een van beide boksers ooit een man is geweest. Geen van beide boksers heeft zich uitgesproken, Khelif zei alleen: "Het is altijd bevredigend om in zo'n belangrijke wedstrijd te winnen, maar ik blijf gefocust op mijn doel van een medaille."

'Wat is de volgende stap?

Lin stapt vrijdag om 13:30 uur de ring in tegen Sitora Turdibekova uit Oezbekistan. Khelif neemt het zaterdag om 17:22 uur op tegen Anna Luca Hamori uit Hongarije in de kwartfinale.

Wat betreft de controverse, die kabbelt vast nog wel even voort.