De wedstrijd tussen Qatar en Ecuador in het Al Bayt Stadium op zondag 20 november is het begin van een van de meest controversiële WK's in de geschiedenis. Italië zal afwezig zijn, evenals Chili, Zweden en Colombia, die er allemaal niet in slaagden een plaats in de kwalificatieronde te bemachtigen.
Er is ook controverse over het gastland, dat in het vizier van de publieke opinie is gekomen vanwege kwesties inzake burgerrechten en arbeidsomstandigheden. Er werd ook geprotesteerd door de direct betrokkenen bij het toernooi, die hun steun betuigden aan de door de Qatarese regering gediscrimineerde minderheden.
Er is ook veel discussie geweest over het besluit om een WK in de winter te organiseren - midden in het seizoen van de belangrijkste clubcompetities - een ongekende oplossing om de extreem hoge zomertemperaturen op het Arabisch schiereiland tegen te gaan.
Het is een winterwereldkampioenschap dat veel afwezigen kent door blessures of gebrek aan fitheid. In de laatste week van het bekendmaken van de selectie, hadden de voetballiefhebbers veel te lijden, want de bondscoaches maakten bekend dat Paul Pogba, Timo Werner, N'golo Kanté en Reece James niet naar Qatar zouden afreizen. Ook Sadio Mané moest in dit lijstje worden opgenomen, vanwege een hamstringprobleem dat hij opliep in de wedstrijd tussen Bayern en Werden Bremen op 8 november.
Toch zal er geen gebrek zijn aan de grote kampioenen die in het afgelopen decennium geschiedenis hebben geschreven, waarvan een aantal wellicht voor hun laatste optreden op een WK staan. De twee grootste namen zijn die van spelers die niet alleen herinnerd zullen worden als de beste van hun eigen tijdperk, maar ook van de hele geschiedenis van de sport: Cristiano Ronaldo en Lionel Messi.
Voor beiden gaat het om hun laatste WK-optreden, voornamelijk vanwege leeftijdskwesties: de Portugees wordt in februari 38 jaar, de Argentijn is 35 jaar. Twee van de besten in de geschiedenis van het voetbal, maar die nooit de landentrofee hebben kunnen winnen die er het meest toe doet.
Het ontbreken van die WK-titel doet overigens niets af aan hun palmares, dat bestaat uit Ballons d'Or, Champions Leagues, Europese Super Cups en nationale titels, maar het weegt zwaar in de persoonlijke geschiedenis van twee naar succes hunkerende topspelers.
De grote twee
De Argentijn heeft lange tijd de vloek van het blauw-wit over zich gehad, met ongelooflijke cijfers bij FC Barcelona, maar mindere prestaties bij zijn nationale team, waardoor Lionel Messi ook kritiek kreeg van sommige coaches. Een tegenslag die hem er in 2016 toe bracht zijn afscheid van zijn Argentijnse ploeg aan te kondigen, was de verzengende nederlaag in de Copa America-finale tegen Chili. Weer terug in het team - met de aanvoerdersband om zijn arm - leidde de sterspeler in 2021 zijn Argentinië naar de Copa America, door aartsrivaal Brazilië in de finale met 1-0 te verslaan. Het is een teken dat de vloek nu slechts een slechte droom blijkt te zijn geweest en dat de Leo voor het eerst sinds 1986 de wereldbeker weer naar zijn vaderland zou kunnen brengen.
Het is een ander verhaal voor Cristiano Ronaldo, die naar Qatar komt met veel minder optimisme en een groot verlangen naar verlossing. De voormalige Juventus-speler gaat namelijk, na de glorie van het verleden, een moeilijke periode door. Vlakke prestaties bij Manchester United, bij wie hij sinds het begin van het seizoen slechts 16 keer zijn opwachting maakte en drie keer scoorde. Zelfs zijn Portugese ploeg, die tot nu toe altijd voor hem opkwam, lijkt nu een breekpunt te hebben bereikt met hun sterspeler. Zozeer zelfs dat er bij het aanbreken van het WK steeds meer kritiek in de nationale kranten en onder de fans begint te komen. Momenteel lijkt de nationale ploeg van CR7 niet de favoriet om de trofee te winnen, vooral gezien het gebrek aan overwinningen met alle grote ploegen waar het sinds juni vorig jaar tegenover stond: nederlagen tegen Spanje, Servië, België en Duitsland en gelijke spelen tegen Frankrijk en Spanje. Voetbal leeft echter van ongelooflijke verhalen en verrassingen, en een wereldtitel voor Ronaldo zou de mooiste verlossing zijn na een ongelukkige periode, zo vlak voor zijn afscheid.
Ervaren outsiders
Degene die zeker weet dat hij een kans heeft om een hoofdrol te spelen in deze WK-editie is Neymar. Dertig jaar oud sinds afgelopen februari, is er nog geen zekerheid over zijn deelname aan het WK van 2026 in Noord-Amerika. De Braziliaan zal tegen die tijd zeker niet meer de kans krijgen om als absolute hoofdrolspeler het nationale elftal te leiden, gezien de opwaartse lijn van fenomenen als Rodrigo Gomes en Vinicius Junior, die hoogstwaarschijnlijk de pijlers zullen zijn van het Brazilië van de toekomst. De Paris Saint Germain-ster zal het team van Tite op zijn schouders dragen, in de hoop de felbegeerde zesde ster te behalen.
Hetzelfde geldt voor een ander Europees voetbalfenomeen, Kevin De Bruyne. De Belg behoort tot die generatie Rode Duivels die klaar leek om de top van de wereld te bereiken. De wereldtitel kwam er echter nooit, net zoals het ontbrak aan winnen van het EK. Een team dat zijn ongelooflijk potentieel nooit ten volle heeft kunnen benutten, heeft in Qatar zijn laatste kans om een grootse periode van Belgisch topvoetbal te bekronen.
Nog iemand die met het nationale teamshirt nooit heeft geoogst wat hij heeft gezaaid, is Luka Modric. Als symbool van zijn Real Madrid en zijn nationale ploeg heeft de Kroaat, ondanks het feit dat hij in september 37 jaar wordt, de afspraak met eeuwige roem al eens gemist: in 2018, toen Kroatië na een sensationele reeks in de finale tegen Frankrijk met 4-2 het onderspit moest delven. De middenvelder werd als magere troost nog uitgeroepen tot beste speler van het toernooi. Niet genoeg voor iemand die gewend is (bijna) elke keer te winnen, vooral in finales met Real.
Aan het eind van de lijst staat nog een kampioen met een succesvolle carrière: Karim Benzema. De man van het moment, die enkele weken geleden nog de Gouden Bal kreeg uitgereikt, is al lang niet meer in beeld bij de natie. Hij heeft ernstige gedragsproblemen gehad en wrijvingen met Didier Deschamps, die hem al eens een oproep voor het WK in Rusland kostten en waar zijn ploeggenoten vervolgens wonnen. De ster van Real Madrid keerde pas bij het EK van 2020 terug in het shirt van ‘Les Bleus’, na een ballingschap van zes jaar. Zijn Franse ploeg verkeert niet in de allerbeste vorm, maar de centrumspits heeft de plicht te streven naar de hoogste trede van het podium, als bekroning van een carrière bezaaid met successen en een haat/liefde-relatie met de nationale ploeg.