Dertig jaar na dato rouwt Zambia om vliegtuigramp van nationale ploeg
Achttien voetballers behoorden tot de 30 doden toen een vliegtuig van de Zambiaanse luchtmacht neerstortte voor de kust van Gabon, kort na een tankstop op weg naar Dakar, waar Zambia een WK-kwalificatiewedstrijd zou spelen tegen Senegal. Het grootste deel van het team bestond uit ervaren internationals, die de kans hadden om in de laatste ronde van de kwalificatiegroep als beste uit de strijd te komen en voor het eerste een WK-ticket te veroveren voor het toernooi van 1994 in de Verenigde Staten.
Door motorpech na het opstijgen uit Libreville stortte het vliegtuig in zee en kwamen alle inzittenden, inclusief de coaches, het ondersteunend personeel en de bemanning, om het leven. Het was een verwoestende klap, zei aanvoerder en toenmalig PSV'er Kalusha Bwalya, die vanuit zijn huis in Nederland het nieuws over de crash op CNN volgde, als een van de vier spelers die vanuit Europa zouden vliegen in plaats van met het vliegtuig uit Lusaka.
Slechts twee maanden later leidde Bwalya een opnieuw samengesteld team naar de overwinning in een WK-kwalificatiewedstrijd tegen Marokko. "De vrienden die we hadden verloren waren in onze gedachten en we gaven zo'n prachtige prestatie voor hen," herinnerde hij zich. Een jaar na de crash was het team verrassende finalist op de Afrika Cup of Nations 1994 in Tunesië en verloor het met 2-1 van Nigeria.
De ceremonie van vrijdag begint bij een monument in de schaduw van het Independence Stadium van Lusaka, waar de bij het ongeluk omgekomen spelers zijn begraven. De eerbetuigers gaan naar het nieuwe National Heroes Stadium dat vlakbij is gebouwd.
Twintig jaar na de ramp won Zambia eindelijk de Afrika Cup in Gabon, waar de crash destijds plaatsvond. Enkele dagen voor de finale gooiden de spelers bloemen in zee op het strand waar de lichamen waren aangespoeld. "We wilden de dode spelers eren en dat sterkte ons. Het vliegtuig stortte neer in Gabon en we wonnen de finale in Gabon. Het is een teken van het lot", zei coach Herve Renard destijds.