"Ik heb het gevoel dat de cursus om mijn trainerslicentie te halen me in staat heeft gesteld om het spel anders te zien en mijn tegenstanders een stap voor te zijn", zei de Zwitserse aanvoerder Granit Xhaka na de 3-1 overwinning van zijn ploeg op Hongarije op zaterdag 15 juni, een wedstrijd waarin hij werd uitgeroepen tot beste speler.
"Terugkijkend denk ik dat ik veel eerder met de cursus had moeten beginnen. Het heeft mijn spel verbeterd", vertelde hij onlangs aan het magazine van de Duitse voetbalcompetitie (DFL). Een paar dagen voor de start van Euro 2024, terwijl Zwitserland de laatste hand legde aan de voorbereidingen, offerde Xhaka zijn vakantie op om naar Birmingham te gaan om zijn UEFA A-coachingdiploma op te halen.
Terwijl Bayer Leverkusen feest vierde, bracht de 31-jarige middenvelder een deel van zijn vrije tijd door met kijken naar SC Union Nettetal, in de vijfde divisie van Duitsland, waar zijn zwager Leonard Lekaj speelt. Naast het voltooien van de verplichte uren om zijn diploma te behalen, ging Xhaka regelmatig het veld op als assistent-trainer van dat amateurteam wanneer zijn agenda het toeliet.
De combinatie lijkt logisch voor de Zwitserse middenvelder, die nooit verzuimt om commentaar te geven als het gaat om het bespreken van de tactische plannen van de Zwitserse nationale ploeg. Vooral sinds bondscoach Murat Yakin het roer overnam in 2021, wisselt Xhaka graag zijn visie uit.
Dat bleek na de 6-1 nederlaag tegen Portugal bij de achtste finale van het WK 2022 in Qatar. Yakin had een vernieuwend spelsysteem bedacht dat Zwitserland nooit eerder had geprobeerd. Xhaka vond het experiment maar niks en liet dat duidelijk merken. Het gebeurde opnieuw tijdens de teleurstellende EK-kwalificatiewedstrijden en het 2-2 gelijkspel in Kosovo, het land van herkomst van zijn familie.
Xhaka kwam na die zeer symbolische wedstrijd met indirecte kritiek op zijn coach. "In de training was er geen ritme, er was geen tempo, er was weinig concentratie", reageerde hij. In Duitsland kalmeerde de onstuimige Xhaka, maar bleef hij zijn twijfels uiten. Geconfronteerd met de experimentele basiself van Yakin voor de wedstrijd tegen Hongarije, sprak de middenvelder zijn verbazing uit, om er daarna met een glimlach aan toe te voegen: "Ik moet voorzichtig zijn met wat ik zeg, nietwaar?"
Onbetwiste leider
Maar Xhaka's tactische visie dient niet alleen om zijn coach tegen te spreken. Met zijn 31 jaar beleeft de speler het beste seizoen uit zijn spelerscarrière bij Bayer Leverkusen en zijn invloed op zijn teamgenoten is nog nooit zo groot geweest. Hoewel hij soms moeite had om uit te blinken bij de nationale ploeg, is hij nu de onbetwiste leider van het spel. Zwitserland zal de voormalige Arsenal-speler meer dan ooit nodig hebben als het zondagavond Duitsland wil verslaan en kwalificatie wil afdwingen voor de achtste finales op dit EK.