Kwalificatie Euro 2024: alles wat je moet weten over de 12 wedstrijden op vrijdag
Finland – Slovenië (18.00 uur)
Het Helsinki Olympic Stadium is stijf uitverkocht voor de wedstrijd tegen Groep H-koploper Slovenië. Het Scandinavische land kende een wisselende start (W1, V1) in hun eerste twee uitwedstrijden in maart. Je zou dus kunnen stellen dat de komende twee thuiswedstrijden tegen Slovenië en San Marino nu al cruciaal zijn voor het team van Markku Kanerva. Finland wil namelijk graag het kunstje van de vorige kwalificatie herhalen. Toen bereikten ze voor het eerst een Europees kampioenschap.
Terugkijkend op die campagne valt op dat de Finnen het vooral van hun thuiswedstrijden moesten hebben, wat het belang van vooral de wedstrijd van vrijdagavond nog maar eens extra onderstreept. Slovenië won de twee tot nu toe gespeelde kwalificatiewedstrijden en het land is nu acht wedstrijden op rij ongeslagen (W5, G3). Dat zijn prachtige cijfers, maar in kwalificatiewedstrijden buiten eigen land heeft de ploeg van Matjaž Kek het lastig met slechts drie overwinningen uit de laatste tien (G1, V6). Wanneer Slovenië weet te winnen in Helsinki zou dat voor het eerst in 24 jaar opeenvolgende uitoverwinningen in de kwalificatie voor Euro tot gevolg hebben.
Andorra – Zwitserland (20.45 uur)
Andorra is met de 153e plek op de FIFA-ranglijst een bescheiden broeder in het kwalificatiegeweld, maar ze staan in Groep I toch maar mooi op een vierde plek dankzij een gelijkspel in Kosovo. In die wedstrijd viel ook hun enige goal, wat ook gelijk wel het probleem is van de dwergstaat. Thuisvoordeel is er ook niet echt. In 31 kwalificatiewedstrijden werd één keer gewonnen en 30 keer verloren.
Het bezoekende land startte op papier uitstekend met ruime overwinningen op Belarus (5-0) en Israël (3-0) en daarmee is Zwitserland de grote favoriet in deze groep. Toch was er in eigen land kritiek op het spel en zeker tegen Israël was de zege geflatteerd. Bondscoach Murat Yakin, die zelf 49 wedstrijden voor zijn geboorteland speelde, zal vooral beter spel willen zien van zijn jongens.
Belarus – Israël (20.45 uur)
Belarus staat met nul punten uit twee wedstrijden en zeven tegengoals onderaan in Groep I en dan moeten ze het ook nog eens doen zonder steun van hun thuispubliek. Om voor iedereen bekende redenen zal de wedstrijd op neutraal terrein worden gespeeld: het Szusza Ferenc Stadion in de Hongaarse hoofdstad Budapest. In het ‘post-Sovjet-tijdperk’ bereikte het land nimmer het hoofdtoernooi en de kansen dat dit in 2024 wél gaat gebeuren zijn nu al zeer klein.
Israël kende ook een valse start en is niet goed in vorm. Nadat ze eind 2022 een oefenwedstrijd tegen Cyprus verloren (2-3) werd in hun openingswedstrijd in deze groep in Tel Aviv slechts een punt gepakt tegen het niet hoog ingeschatte Kosovo en in Zwitserland werd het, zoals hierboven al te lezen was, 3-0. Het team speelt niet goed en dat kan te maken hebben met de zekerheid van een play-off-plek voor Euro 2024, dankzij hun prestaties in de UEFA Nations League. Het zou echter leuk zijn wanneer ze vrijdagavond hun best weer eens deden. Wel zo leuk voor de paar (neutrale) toeschouwers in Budapest.
Denemarken – Noord-Ierland (20.45 uur)
Denemarken zal de wedstrijd tegen Noord-Ierland aanvangen in opperbeste stemming, want de populaire bondscoach Kasper Hjulmand verlengde onlangs zijn contract tot en met 2026. Dat mag ook geen verrassing zijn nadat de Denen in 2020 de halve finales bereikten. Harry Kane schoot toen in de verlenging op Wembley de rebound van zijn eigen gemiste strafschop alsnog achter Kasper Schmeichel. Kijkende naar de prestaties onder Hjulmand kun je ook rustig stellen dat hij de meest succesvolle coach ooit van het bescheiden Scandinavische land is. Geen enkele trainer behaalde met Denemarken gemiddeld meer punten.
Toch zijn er ook barstjes. Het WK in Qatar was er één om snel te vergeten en de laatste uitwedstrijd tegen Kazachstan ging verrassend met 3-2 verloren in Astana. De Noord-Ierse bondscoach Michael O’Neill zal ongetwijfeld de beelden van die wedstrijd hebben bekeken. Denemarken werd vooral afgetroefd op opportunisme. Noord-Ierland speelde in 2016 voor het laatst op een Europees kampioenschap en weet dat het erg lastig wordt in een groep met op dit moment Slovenië, Denemarken en Finland al boven hun.
Gibraltar – Frankrijk (20.45 uur)
In de groep van Nederland, Groep B, spelen Gibraltar en Frankrijk vrijdagavond in het Estádio Algarve, wat tussen de steden Faro en Loulé ligt. Portugal dus. De UEFA heeft namelijk het Victoria Stadion onlangs afgekeurd voor het spelen van internationale wedstrijden. Het maakt de kwalificatie er niet makkelijker op voor het Britse overzeese gebied, dat tot nu toe twee keer met 3-0 verloor van Griekenland en Nederland. In Frankrijk treffen ze ook nog eens de mondiale nummer twee.
Na twee overwinningen zal er bij de ploeg van Didier Deschamps geen enkele stress zijn over het halen van Euro 2024. Als dat lukt is dat het 15e grote toernooi op rij voor de voetbalgrootmacht. De focus zal weer op de toekomst liggen nadat Frankrijk op het WK in Qatar de finale verloor van Argentinië. Dat was de enige keer dat Frankrijk verloor in een wedstrijd waar Kylian Mbappé het net vond. De spits staat nu op 38 doelpunten voor zijn land en zal aan de Algarve ongetwijfeld gebrand zijn daar een paar aan toe te voegen.
Griekenland – Ierland (20.45 uur)
In dezelfde groep gaat Griekenland op zoek naar hun tweede overwinning in hun tweede wedstrijd. Natuurlijk, die overwinning was op Gibraltar, en die is pas echt iets waard wanneer er in de OPAP Arena nog drie punten bijgeschreven kunnen worden. Griekenland en Ierland staan vrijdagavond voor het eerst tegenover elkaar in een officiële ‘competitiewedstrijd’. Wel speelden ze drie maal in de geschiedenis een oefenwedstrijd, waarbij Griekenland de overhand heeft (W2, G1). Ierland won dus nog nooit van de Europees kampioen van 2004.
De Ieren verloren hun eerste wedstrijd ietwat schlemielig met 0-1 van Frankrijk en daarom is deze wedstrijd een zeer belangrijke. Het draait uiteindelijk niet om applaus, maar om de knikkers en bondscoach Stephen Kenny gaf al aan dat de sleutelspelers in zijn team wellicht last gaan krijgen van het lange seizoen dat ze achter de rug hebben bij hun clubs. Daarom ging het team op trainingskamp in Turkije om te wennen aan het warme weer en er ook van te genieten. Het is voor Ierland te hopen dat Eredivisietopscorer Anastasios Douvikas dat ook doet, want ook bij het Griekse nationale team is net als bij FC Utrecht, de hoop op hem gevestigd.
Kosovo – Roemenië (20.45 uur)
Kosovo is het ‘nieuwste’ voetballand in de kwalificatie voor het Europees kampioenschap, maar ze zijn gewoon al vijf wedstrijden op rij ongeslagen. Ze sloten in League C van de Nations League af met een zege op Cyprus, speelden in oefenwedstrijden gelijk tegen de Faeröer en Armenië en speelden in de kwalificatieserie tot nu toe gelijk tegen Israël en Andorra (twee maal 1-1). Bij een overwinning in het Stadiumi Fadil Vokrri in hoofdstad Pristina naderen ze tegenstander Roemenië zelfs tot één punt. En dan speelt op de achtergrond en misschien zelfs op de tribunes wel op de voorgrond natuurlijk ook nog het politieke sentiment. Roemenië weigerde lange tijd de soevereiniteit van Kosovo te accepteren. Het kan op meerdere fronten wel eens een heet avondje worden voor Danny Makkelie, die deze wedstrijd in Groep I in goede banen mag proberen te leiden.
Roemenië deed deze eeuw al aan vier Europese kampioenschappen mee en de start van deze kwalificatiereeks was veelbelovend met een overwinning in Andorra (0-2) en thuis op Belarus (2-1). Ook in die laatste wedstrijd kregen de Roemenen te maken met een Nederlandse arbiter: Allard Lindhout. De kansen op een nieuw groot toernooi zijn aanzienlijk voor het team van Edward Iordănescu, dat normaal gesproken gewoon tweede eindigt achter Zwitserland. Bij een zege in Kosovo tekent het zich zelfs al een beetje uit in deze groep. Alleen al daarom zou een upset heel fijn zijn.
Letland – Turkije (20.45 uur)
De Letten hebben nog maar één wedstrijd gespeeld in deze kwalificatie en die ging ook nog eens met 0-1 verloren in Wales. De Baltische staat wist van hun laatste zes wedstrijden slechts één te winnen – in de Baltic Cup via strafschoppen tegen buurland Estland – en lijkt zich ook nu weer neer te moeten leggen bij een rol in de marge van het Europese landenvoetbal. En dan rommelt het ook nog eens in de selectie. Eerste doelman Pāvel Šteinbors en middenvelder Artūrs Zjuzins zijn niet opgeroepen, wat tot de nodige commotie heeft geleid.
Wellicht hebben ze iets aan hun verleden tegen Turkije, want in 2004 kwalificeerde Letland zich voor het Europees kampioenschap ten koste van uitgerekend Ay-Yıldızlılar, zoals het elftal van Stefan Kuntz in eigen land liefkozend genoemd wordt. Kuntz kiest, in tegenstelling tot zijn voorganger Şenol Güneş, veel meer voor de jeugd. Maar dat is gelijk ook de kwetsbaarheid. Wel deed Turkije wat het moest doen, door in de eerste wedstrijd bij Armenië te winnen (1-2). Daarna volgde de ingecalculeerde nederlaag tegen Kroatië. Het mag een verrassing zijn dat de Turken als grote favoriet naar Riga afreizen, maar 2004 heeft laten zien dat voor dit team een overwinning op Letland nooit een zekerheidje is.
Malta – Engeland (20.45 uur)
Het kwalificatietoernooi is voor Malta niet goed begonnen. Met name de 2-1 nederlaag bij Noord-Macedonië deed pijn, want de dwergstaat gelegen in de Middellandse Zee en bestaand uit de eilanden Malta, Gozo, Comino, het kleinere Manoel Island en de onbewoonde eilanden Cominotto, Filfla, Fungus Rock en de Saint Paul’s Islands wil zo graag eens meestrijden in een groep. Bondscoach Michele Marcolini kan dan ook weinig anders dan blijven hopen op een upset en wellicht voelt Malta zich gesteund door de schitterende 0-1 overwinning in de oefenwedstrijd bij Luxemburg.
Voor de ongetwijfeld behoorlijk vermoeide internationals van Engeland komt deze uitwedstrijd misschien wel op het goede moment. In 2017 stonden de landen voor het laatst tegenover elkaar en won Engeland regulier met 4-0, mede dankzij twee doelpunten van Harry Kane. De pijn van de uitschakeling op het WK tegen Frankrijk zal er nog wel zitten, maar de ploeg van bondscoach Gareth Southgate reageerde prima met overwinningen op Italië en Oekraïne. Op die lijn voortborduren moet dan ook genoeg zijn voor een overwinning in Ta'Qali National Stadium.
Noord-Macedonië – Oekraïne (20.45 uur)
De kans dat deze twee landen zich kunnen mengen in de strijd om de tweede plek en dus kwalificatie voor Euro 2024 lijkt klein, maar wanneer de gastheren drie punten weten te pakken in Skopje doen ze in ieder geval op papier volop mee. Dat zou namelijk betekenen dat Noord-Macedonië met twee zeges start. In de vorige kwalificatiecyclus wisten ze vier keer te winnen (W4, G2, V4), dus dat geeft wel aan dat het land serieus genomen moet worden door iedere tegenstander, zeker in de vaak luidruchtige en misschien ietwat intimiderende National Arena Toshe Proeski.
Oekraïne heeft een aardige generale achter de rug met een 3-3 gelijkspel in een vriendschappelijke wedstrijd tegen Duitsland. Wel gaven ze in de slotfase een 1-3 voorsprong weg, maar de onlangs nieuw aangewezen bondscoach Serhiy Rebrov had zijn baan natuurlijk een stuk slechter kunnen beginnen. Oekraïne wil natuurlijk voor de vierde keer op rij meedoen aan het Europees kampioenschap, maar de oorlog in eigen land zal het niet makkelijker maken. In eigen land spelen is voorlopig een utopie, wat sowieso iedere wedstrijd van dit in zo grote moeilijkheden verkerende land een behoorlijke lading meegeeft.
San Marino – Kazachstan (20.45 uur)
Deze wedstrijd is alweer de derde van vrijdagavond die niet wordt gespeeld in het thuisland. Het stadion van San Marino in Serravalle, de grootste gemeente van het land, wordt momenteel verbouwd en daarom wordt er gespeeld in Stadio Ennio Tardini te Parma. Het qua inwoneraantal kleinste land dat meedoet aan de kwalificatie voor Euro 2024 verloor twee keer met 2-0 tegen Noord-Ierland en in Slovenië. Voor de laatste overwinning van San Marino moeten we terug naar 2004, toen in een vriendschappelijke wedstrijd met 1-0 van Liechtenstein werd gewonnen. Dat was ook hun enige overwinning is de laatste 33 jaar. Verder gaat de database van Flashscore niet terug in de tijd.
Kazachstan heeft dankzij hun prestaties in de UEFA Nations League al een play-off-plek te pakken, maar ze hebben natuurlijk sowieso de trots voor hun land te verdedigen. Dat was te merken in de spectaculaire 3-2 thuisoverwinning op Denemarken. Abat Aymbetov, spits van FC Astana, maakte een minuut voor tijd de winnende. Hij pakte ook twee keer geel en mag dus vrijdagavond niet meedoen. Gelukkig heeft het team ook nog altijd Bakhtiyar Zaynutdinov binnen de gelederen. Hij heeft nog één goal nodig om op de gedeelde tweede plaats van all-time topscorers te komen met 12 doelpunten.
Wales – Armenië (20.45 uur)
Wales wil natuurlijk meer, nu ze zich mochten tonen op het podium dat het WK heet. En waarom ook niet? Het ‘begrensde gebied’ binnen het Verenigd Koninkrijk is de kwalificatie voor Euro 2024 uitstekend begonnen met een knap gelijkspel in Split tegen Kroatië (1-1), dankzij een doelpunt in blessuretijd van Ipswich-middenvelder Nathan Broadhead en een zege op Letland. Een thuisoverwinning op de mondiale nummer 97, Armenië, zou een fijne boost zijn voor hun streven naar de eerste of tweede plek in Groep D. De laatste keer dat Wales een kwalificatiewedstrijd verloor in Cardiff was in 2011, dus er zal weinig vrees zijn bij de gastheren voor hun tegenstander, die geografisch gezien tot Azië behoort, maar cultureel, historisch en sportief bij Europa.
Armenië heeft sinds kort een nieuwe bondscoach in Oleksandr Petrakov. De Oekraïner verloor zijn eerste wedstrijd gelijk met 1-2 van Turkije en de daaropvolgende oefenwedstrijd tegen Cyprus werd er met 2-2 gelijkgespeeld. Er lijkt weinig hoop voor dit kleine voetballand, aangezien hun laatste kwalificatiewedstrijd voor een Europees kampioenschap met 9-1 verloren ging (tegen Italië). Het land wacht überhaupt al meer dan een jaar op een overwinning en zal met enige angst en beven de lange reis naar Wales zijn aangevangen.
