'Twee geweldige ploegen' nemen het tegen elkaar op in het Olympiastadion in Berlijn
De finale van het EK voetbal in Berlijn begint om 21.00 uur en betekent het einde van een maand waarin Spanje - met tienersensatie Lamine Yamal - Europa verraste en liet genieten van mooi en aanvallend spel.
Onderweg schakelde het de ene na de andere grootmacht uit en werden alle zes wedstrijden op weg naar de finale gewonnen. Spanje gaat voor een vierde Europees kampioenschap nadat het in 1964, 2008 en 2012 al de sterkste was. Het zou een record zijn, mocht Spanje voor de vierde keer zegevieren.
Engeland had het vaak moeilijk tegen minder sterk geachte landen, maar in halve finale was het te sterk voor Nederland. Ollie Watkins viel in en maakte vlak voor tijd de 2-1 en schoot Engeland daarmee naar de tweede EK-finale op rij.
Drie jaar geleden tegen Italië ging het mis voor de Engelsen. Op Wembley kwam het nog wel op voorsprong, maar na de gelijkmaker van Leonardo Bonucci moest het na strafschoppen de titel aan de Italianen laten.
Mocht Engeland nu wel winnen, dan pakt het de eerste titel in 58 jaar. In 1966 won het op eigen bodem de wereldtitel.
"We weten dat we dit moeten doen, we moeten deze trofee winnen om echt het respect van de rest van de wereld te krijgen," zei Southgate gevraagd naar het misgrijpen van de afgelopen jaren.
Late doelpunten en strafschoppen
Engeland kwam op het WK van 2018 tot de halve finale, verloor de finale van het vorige EK en werd op het WK in 2022 door Frankrijk al in de kwartfinale uitgeschakeld.
Met Harry Kane en Jude Bellingham in de gelederen, arriveerde de ploeg in Duitsland als een van de grote favorieten. In de groepsfase werd echter maar één keer gewonnen - tegen Servië - en slechts twee keer gescoord.
Vervolgens moest Bellingham met een prachtige omhaal redding brengen in de achtste finale tegen Slowakije. De middenvelder annex aanvaller van Real Madrid maakte in de laatste minuut de gelijkmaker waarna Kane het in de extra tijd besliste - het waren de eerste en enige twee schoten op doel van de Engelsen die wedstrijd.
Tegen Zwitserland had Engeland strafschoppen nodig en ook de overwinning op Nederland kwam tot stand nadat het terugkwam van een achterstand en de wedstrijd in de laatste momenten besliste.
Spanje zal waarschijnlijk de grootste uitdaging van het toernooi worden. De ploegen komen elkaar voor het eerst tegen op een groot toernooi sinds 1996, toen Engeland met Southgate als speler na strafschoppen won en de halve finale bereikte.
"Het geloof is gegroeid naarmate het toernooi vorderde," zei Kane.
"Wat we hebben meegemaakt met de late doelpunten en penaltyserie bouwt veerkracht en geloof op. Het team heeft er duidelijk vertrouwen in."
Geweldige ploegen
Bij Spanje is onder bondscoach Luis de la Fuente een nieuwe generatie opgestaan. Het land speelt eindelijk weer een finale op het groot toernooi nadat het tussen 2008 en 2012 drie toernooien (twee EK's, een WK) op rij wist te winnen.
Met Manchester City-middenvelder Rodri op het middenveld en Nico Williams en de pas 17-jarige Yamal op de vleugels zette Spanje het verder soms teleurstellende toernooi vaak in vuur en vlam.
Spanje won al zijn groepswedstrijden zonder een tegendoelpunt te incasseren en versloeg Kroatië, Italië en Albanië.
In de kwartfinale werd na verlenging gastland Duitsland verslagen en een prachtig doelpunt van Yamal zorgde mede ervoor dat Frankrijk in de halve finale over de knie werd gelegd.
"Morgen vraag ik het minst van mijn team. Ze hebben alles gegeven. Morgen gaat het er gewoon om dat er ervan genieten," zei de 63-jarige De la Fuente aan de vooravond van de finale.
"Het zijn twee geweldige ploegen, de twee beste teams. Natuurlijk wordt het een gelijkopgaande wedstrijd."
"De kleine details beslissen wedstrijden zoals deze. Het team dat de minste fouten maakt heeft de meeste kans om te winnen."
Spanje heeft in de finale weer de beschikking over verdedigers Robin Le Normand en Dani Carvajal, nadat ze de halve finale moesten missen door een schorsing.
Engeland zal naar alle waarschijnlijkheid met een ongewijzigd elftal beginnen met Kane in de spits en Watkins op de bank.
Volgens Britse media zal de helft van de 71.000 zitplaatsen in het Olympiastadion in Berlijn gevuld zijn door Engelse fans, ondanks het feit dat beide landen maar 10.000 kaarten kregen toegewezen voor de finale.
Het Olympiastadion was ook het decor toen Italië in 2006 de wereldbeker pakte tegen Frankrijk.