Engeland staat nu in de halve finale voor een confrontatie met Nederland en de onderlinge strijd tussen de twee ploegen zal voor Southgate en de zijnen niet makkelijk zijn. The Three Lions hebben slechts één van hun laatste negen ontmoetingen met Oranje gewonnen (G4 V4). Sterker nog: van de tegenstanders waar Engeland 20 keer of vaker tegenover heeft gestaan, heeft het alleen tegen Brazilië (15%) een lager winstpercentage dan tegen Nederland (27%).
Dit wordt pas de zevende competitieve wedstrijd tussen de twee landen en Engeland won slechts één van de vorige zes ontmoetingen (G2 V3): een 4-1 overwinning in de groepsfase van het EK van 1996. De Opta 'supercomputer' geeft The Three Lions echter een kleine reden om optimistisch te zijn, door ze licht favoriet te maken voor de wedstrijd met een kans van 52 procent om door te gaan naar de finale tegenover 48 procent voor Nederland.
Engeland nog steeds in het slop
Engeland heeft dit jaar enorm heeft teleurgesteld op het EK. Nadat het met één overwinning en twee gelijke spelen als winnaar uit Groep C kwam, bleef Southgate's ploeg het zich moeilijk maken in de knock-outfase. De Engelsen leken het toernooi in de laatste zestien bijna te verlaten, toen ze in blessuretijd met 1-0 achterstonden tegen Slowakije. In de 95e minuut bracht een omhaal van het fenomeen Jude Bellingham The Three Lions echter op gelijke hoogte, waarna Harry Kane met een winnende goal in de extra tijd hun plek in de kwartfinales veiligstelde.
En als dat al spannend aanvoelde, dan testte de kwartfinale van Engeland met Zwitserland pas echt de weerbaarheid van The Three Lions. Ze kwamen op achterstand nadat Breel Embolo van Monaco de Zwitsers na 75 minuten op voorsprong had geschoten, maar Bukayo Saka maakte vijf minuten later op fraaie wijze gelijk en zorgde zo weer voor verlenging.
Daarna nam de ploeg vijf perfecte penalty's en behaalde Southgate een bloedstollend spannende overwinning tegen de Zwitsers. Het was de tweede keer in Engelands tiende shoot-out op een groot toernooi dat het alle penalty's scoorde, nadat het dat ook deed tegen Spanje op het EK van 1996 (4/4).
De Engelsen hebben nu voor het eerst de laatste vier van twee opeenvolgende Europese Kampioenschappen bereikt, nadat ze bij de vorige editie op de tweede plek eindigden. Ze zullen hopen dat ze opnieuw een plek in de finale kunnen bemachtigen, met alleen nog Nederland als tegenstander om dat mogelijk te voorkomen.
Nederland
De vorm van Nederland op het EK was grotendeels kopieer en plakwerk van die van Engeland in de groepsfases. De ploeg van Ronald Koeman flaterde in de openingswedstrijden en ging slechts als één van de vier best geplaatste ploegen door naar de knock-outrondes. Daar houdt de vergelijking tussen de twee landen echter dan ook op. In tegenstelling tot hun komende tegenstanders in Dortmund op woensdagavond, hebben de Nederlanders immers wel veel indruk gemaakt in de knock-outfase van de competitie.
Eerst versloegen ze Roemenië comfortabel met 3-0 bij de laatste zestien, waarna ze in de kwartfinales een comeback in de tweede helft maakten tegen Turkije om door te gaan. De ontmoeting met Engeland wordt hun eerste halve finale op het EK sinds 2004, en hun eerste in een groot toernooi sinds ze de halve finale bereikten op het WK van 2014.
De staat van dienst van Nederland in halve finales op het EK is er een die ze snel willen vergeten. Ze zijn uitgeschakeld in vier van hun vijf halve finales op het EK, met als enige uitzondering een 2-1 overwinning tegen gastland Duitsland in 1988, toen ze de trofee in de wacht sleepten.
Voorhoede van Engeland
In aanloop naar het toernooi van deze zomer in Duitsland was er veel verbazing over het feit dat Engeland als potentiële favoriet werd gezien vanwege het vermeende gebrek aan defensieve stabiliteit. Men dacht dat The Three Lions in plaats daarvan zouden moeten vertrouwen op hun imposant ogende aanvalslinie om zich door de wedstrijden heen te loodsen, maar dat is absoluut niet het geval.
De ploeg van Southgate zag er bijzonder somber uit in de aanval en heeft tot nu toe in alle vijf wedstrijden op het toernooi niet meer dan één keer gescoord in reguliere speeltijd. Bovendien hebben ze een xG (Expected Goals) van 4,36 verzameld, wat betekent dat ze de op zes na laagste xG per wedstrijd hebben neergezet in de competitie (0,87).
Opmerkelijk genoeg waren de eerste schoten van Engeland op doel in hun twee knock-outwedstrijden direct de doelpunten die voor de gelijkmaker zorgden. Dat kan zo niet door blijven gaan, toch? Southgate's ploeg heeft een gemiddelde van 3,2 schoten op doel per wedstrijd op het EK, wat het zesde laagste is van de 24 ploegen die aan de competitie hebben deelgenomen.
Na beide eerdere knock-outduels aan te hebben laten komen op verlenging, heeft Engeland zeker niet veel tweede kansen meer over. Alleen Portugal op in 2016, Spanje in 2020 en Italië in 2020 hebben ooit drie keer een verlenging gespeeld in één editie van het EK. In totaal zijn sinds het EK van 1996 acht van Engelands elf wedstrijden in de knock-outfase van het EK overgegaan tot verlenging, waaronder elk van de laatste vier.
Gakpo gevaarlijk
Nederland heeft daarentegen veel meer om positief over te zijn. De ploeg van Koeman heeft negen doelpunten gemaakt op het toernooi. Duitsland en Spanje zijn de enige landen die er meer hebben gemaakt (beide 11). En een groot deel van de aanvallende kracht van Oranje is te danken aan Cody Gakpo.
De 25-jarige aanvaller heeft tot nu toe drie doelpunten gemaakt en één assist gegeven in de competitie, waardoor hij samen met drie andere spelers topscorer is. Indrukwekkend genoeg is Kylian Mbappé (9) de enige Europese speler met meer doelpunten dan Gakpo (6) tijdens het WK van 2022 en dit EK.
De Liverpool-aanvaller is een constante plaag voor de verdediging van de tegenstander, die met zijn doordringende inhaalacties vanaf de linkerflank een echte doorn in het oog blijkt te zijn: zijn acht schoten op doel zijn de meeste van alle spelers van de drie teams die nog over zijn in het toernooi.
Gakpo heeft niet alleen doelpunten gemaakt. Alleen Joshua Kimmich (15) en Ferdi Kadioglu (12) hebben meer kansen gecreëerd vanuit open spel dan Gakpo (11), terwijl hij ook voor de druk zorgde die Mert Muldur dwong de bal in zijn eigen doel te schieten tijdens de kwartfinale overwinning op Turkije.
De Nederlandse aanvaller is iemand die Engeland maar al te goed kent. Gakpo heeft de afgelopen achttien maanden bij Liverpool doorgebracht, hoewel zijn uitmuntende prestaties tijdens het EK nog niet altijd evnenveel naar voren zijn gekomen in de Premier League. Maar als The Three Lions enige hoop willen hebben om door te gaan naar de finale, moeten ze ervoor zorgen dat Gakpo opnieuw wordt afgestopt.