EXCLUSIEF: Eredivisie over kunstgrasverbod: 'Vergroot kans op Europees succes'

Alle clubs in de Eredivisie zullen vanaf het seizoen 2025/2026 verplicht zijn om op natuurgras of "hoogwaardig" hybridegras te spelen.

Flashscore sprak ook met de Eredivisie CV, KNVB en de UEFA over de impopulariteit van kunstgras om de beslissing van het land te begrijpen.

We hebben ook de meta-analyses van onderzoek naar de impact van kunstgras op de gezondheid van spelers uitgeplozen. Dit is wat het Europese voetbal en de wetenschap zeggen over het onderwerp:

Waarom verbiedt de Eredivisie kunstgras?

"Deze beslissing is genomen vanuit het perspectief om dezelfde omstandigheden te kunnen bieden die worden gebruikt bij Europese wedstrijden. Op deze manier vergroten we de kans dat Nederlandse clubs goed presteren in Europese clubcompetities", legt Arnoud Schonis, internationaal directeur van de Eredivisie, uit.

Weinig Europese topclubs spelen nog op kunstgras. Op de vraag of de beslissing was gebaseerd op wetenschappelijke studies over het onderwerp, zei Schonis dat het nog niet mogelijk was om te zeggen dat kunstgras meer problemen zou veroorzaken voor spelers.

"Er zijn enkele onderzoeken waarvan wij en de KNVB op de hoogte zijn, maar niet allemaal," zei hij.

"De KNVB hoopt samen met een universiteit een onderzoek te starten met als doel al het beschikbare onderzoek dat al is uitgevoerd te verzamelen. Niet alleen analyses waarin verschillende veldtypes met elkaar worden vergeleken, maar vooral ook de sporttechnische eigenschappen die deze velden voor het spelerslichaam betekenen. Dit moet ons een beter inzicht geven in mogelijke blessures," voegde Schonis eraan toe.

Volgens de KNVB zijn er "veel klachten" geweest van spelers over kunstgras sinds het 20 jaar geleden werd geïntroduceerd in het betaalde voetbal.

Dit type gras is altijd onpopulair geweest bij sporters "onder andere omdat (voor hen) de bal anders stuitert en er veel blessures ontstaan", legde Daan Schippers, persvoorlichter van de KNVB, uit.

"Bij de jaarlijkse verkiezing van de beste velden in het betaald voetbal door de spelersvakbond eindigen kunstgrasclubs steevast op de laatste plaats", voegde Schippers toe.

De Eredivisie liet Flashscore weten ook "bekend te zijn met de wens van de meeste spelers om liever op natuurgras te spelen".

"Sommige spelers ervaren langer spierpijn na het spelen op een kunstgrasveld, maar dit is nog niet bewezen", aldus Arnoud Schonis.

Wat zegt de UEFA over kunstgras?

"Kunstgras kan worden gebruikt voor wedstrijden op locaties waar officiële UEFA-wedstrijden worden gehouden, op voorwaarde dat het voldoet aan de vereisten van het FIFA-kwaliteitsprogramma", aldus het persbureau van de UEFA.

Op de vraag of de UEFA het gebruik van kunstgras ontmoedigt of van plan is het binnenkort te verbieden, antwoordde het persbureau alleen dat "de UEFA erop staat dat alle locaties met kunstgras over het juiste certificaat moeten beschikken".

En wat zegt de wetenschap over kunstgras?

Er zijn meer dan 1400 artikels in de wetenschappelijke literatuur die het effect van kunstgras op de gezondheid en lichaamsbouw van atleten onderzoeken. De meeste van deze studies richten zich op Amerikaanse sporten en veel studies verschillen van mening over het onderwerp:

- Verschillende studies analyseren verschillende soorten of generaties gras

- In de regel onderzoeken de studies verschillende soorten blessures (non-contact blessures tussen atleten, blessures aan de onderste ledematen, blessures na impact met het oppervlak, enz.)

- Het aantal blessures en het risico ervan verschillen ook van studie tot studie.

Wanneer dit soort discrepanties optreden, wenden onderzoekers zich tot de meta-analyse van al deze onderzoeken om uit te zoeken wat de beste huidige conclusie over het onderwerp is (de meta-analyse is in feite de compilatie van alle onderzoeken) - en dat is precies wat de Eredivisie aan Flashscore heeft aangekondigd binnenkort te gaan doen.

De meest recente meta-analyse die beschikbaar is op Google Scholar is van juli vorig jaar.

Het werd uitgevoerd door onderzoekers van verschillende universiteiten in Finland op 22 van de meest uitgebreide studies die te maken hadden met de "Incidentie van voetbalblessures op kunstgras in vergelijking met gras en andere speeloppervlakken".

En de conclusie van de vijf wetenschappers in het artikel dat gepubliceerd werd in het prestigieuze The Lancet is als volgt:

- Mannen (11 studies) en vrouwen (5 studies) hadden een lager risico van blessures op kunstgras

- Professionele atleten hadden een lager risico van blessures (8 studies) op kunstgras

- Er was geen bewijs voor verschillen in de incidentie van blessures bij amateurspelers (8 studies)

- Het risico van bekken/bovenbeen blessures (10 studies) en knieblessures (14 studies) was lager op kunstgras

"Het totale risico van voetbalblessures is lager op kunstgras dan op natuurgras. Op basis van deze resultaten kan het risico op blessures niet worden gebruikt als argument tegen kunstgras als het gaat om het ideale speeloppervlak voor voetbal," concludeerden de Finse onderzoekers.

"Eerdere systematische beoordelingen en meta-analyses hebben alle sporten die op kunstgras worden gespeeld meegenomen en vonden een hoger risico van blessures wanneer American football werd meegenomen," voegde de analyse eraan toe.

"We hebben echter geen eerdere systematische reviews gevonden die zich hebben gericht op voetbalblessures op kunstgras en die een statistische synthese hebben gegeven.

In de NFL is het de NFL

De NFL heeft een veel hoger blessurepercentage per wedstrijd dan voetbal (op alle speeloppervlakken). Er zijn veel onderzoeken die beweren dat er meer blessures zijn op kunstmatige oppervlakken en de anti-synthetische beweging wordt gesteund door 92 procent van de NFL-spelers.

Een probleem is dat een groot aantal van deze studies gefinancierd worden door synthetische bedrijven of natuurgrasverenigingen, zoals de volgende tweet:

De meest recente cijfers van de NFL zelf hebben echter wat koud water gegooid op deze beweging van de atleten.

De gegevens die onlangs door de bond werden vrijgegeven tonen aan dat het aantal blessures vorig seizoen "praktisch gelijk" was op beide grassoorten, na jaren van een kleine discrepantie in het voordeel van natuurgras.

Hoewel er nog steeds geen consensus is over het effect van kunstgras op de gezondheid, hebben klachten van atleten in de Verenigde Staten de afgelopen tien jaar geleid tot meer onderzoek naar het onderwerp en tot verbeteringen in de kwaliteit van kunstgras.

In het voetbal volgen we dezelfde weg en binnenkort zullen de KNVB en de wetenschap meer definitieve antwoorden geven over de matten.