Opinie: John Denver raakt terwijl het oorlog is op de Johan Cruijff Boulevard

Natuurlijk had uw redacteur ervoor kunnen kiezen aanwezig te zijn bij Ajax – Feyenoord of een ander sportevenement in Nederland. We zijn er met onze uitslagen voor de Nederlandse markt, waar het betaald voetbal met afstand het meest opgezocht en gelezen wordt. Maar er is meer dan voetbal, dus zijn we meer dan voetbal. We schrijven graag over darts, basketbal, Max verdient vetgedrukte koppen, we zijn best goed in wielrennen, tennis is enorm populair en american football een groeimarkt in Nederland en Europa. 

Duisburg, zondagmiddag 15.30 uur.

Terwijl op de telefoon de eerste berichten over wangedrag in de Johan Cruijff Arena binnendruppelen en de tussenstanden in de Eredivisie gedeeld worden ziet een uitverkochte Schauinsland-Reisen-Arena (31.500 toeschouwers) hoe Rhein Fire - officieel uit  Düsseldorf, maar spelend in Duisburg – en Stuttgart Surge beginnen aan wat een epische finale van de European League of Football zou worden. Supporters van beide teams – die van Rhein Fire zijn logischerwijs met meer – leven hartstochtelijk mee met de verrichtingen van hun teams. 

Zeven Nederlanders op de bovenste rij van vak 9 maakt het allemaal niet zoveel uit, dus kiezen ze in een vak gekleurd in het rood van de thuisploeg voor de underdog: Stuttgart. De mensen om hun heen vinden het prachtig. Het bier vloeit rijkelijk, de geur van braadworsten en curry gewürz is onmiskenbaar en op het veld komt de ene na de andere mooie play voorbij. De ruim 31.000 hebben mazzel. Er worden liefst 87 punten gescoord en het niveau is hoog in misschien wel het grootste american football-land van Europa. 

Take Me Home Country Roads

Niet voor niets werd er vorig jaar al NFL gespeeld in München en dit jaar is Frankfurt tweemaal het decor van een wedstrijd uit de grootste sportcompetitie van Amerika. Football leeft in Duitsland. Het publiek snapt wat er gebeurt, vindt er iets van en ziet de schoonheid van de sport in. Terwijl een Rhein Fire-supporter één van de Nederlanders lachend op de schouders slaat na weer een touchdown sijpelen beelden door uit Amsterdam. Vuurwerk op het veld, wedstrijd definitief gestaakt, hoofdingang bestormd, ouders met kinderen opgesloten in een stadion. 

Er worden incidenten gemeld. De EHBO en hulpdiensten kunnen er niet bij. Chaos en anarchie. Voetbal wederom verneukt voor de grote groep liefhebbers, die ondanks de benarde positie van hun club, komt steunen en niet verzaakt. In Duisburg is de beleving totaal anders. Fans van 32 NFL-teams, allemaal met hun eigen favoriete jersey om het bovenlijf, aangevuld met supporters van Rhein Fire en Surge, genieten van een geweldige sportmiddag. Halverwege het laatste kwart zet de DJ Take Me Home Country Roads van John Denver in. Iedereen zingt mee en de eenheid en liefde voor het spelletje druipen van de tribunes af. Het klinkt gek, maar het nummer komt extra binnen, omdat de vrijheid die er zondagmiddag in Duisburg is voelt als thuiskomen. 

Sport mag best een rauw randje hebben. Het roept emoties op. Er mag gelachen en gehuild worden bij een doelpunt voor of tegen van de club waar je misschien vroeger met je opa al heenging. Opa is er misschien niet meer, maar je club nog wel. En als het niet goed gaat doet dat pijn. Terwijl beelden van ME-busjes en zelfs een ouder met huilend kind rondgaan op de bovenste rij zitten een paar trees naar beneden supporters van Rhein Fire en Surge gebroederlijk naast elkaar. Het contrast is enorm. 

Keuzes

Betekent dit dat er nooit iets gebeurt of dat we klakkeloos een american football-wedstrijd of de Duitse sportcultuur als model moeten nemen? Zeker niet. In vak 9 was de sfeer fantastisch, maar het zou zomaar kunnen dat in vak 22 een dronken tokkie iemand een klap heeft verkocht. En het zou zomaar kunnen dat in vak 13 een droppie stomdronken het stadion uit is gewaggeld en een spiegel van een auto heeft getrapt. Bij voetbalwedstrijden zet de Duitse politie soms wel 1000 man/vrouw in. Omdat anders de veiligheid van iedere bezoeker domweg niet gegarandeerd kan worden. 

Alles heeft een prijs. In Nederland hebben we er lang geleden voor gekozen dat voetbal geen essentieel onderdeel is van onze samenleving. Dat is een politieke keuze geweest en nog steeds criminaliseren burgemeesters iedere week weer liever de goedwillende uitsupporter dan het probleem bij de wortel aanpakken. In Helmond werd vorige week vrijdag rond Helmond Sport – FC Groningen zelfs besloten om iedereen in de buurt van het stadion te controleren op ID-bewijs. Op basis van afkomst werd vervolgens besloten of je naar binnen mocht. Het is misselijkmakend en grensoverschrijdend op een manier dat z’n gelijkenis eigenlijk niet kent.

Uiteindelijk komt het neer op keuzes van alle partijen. Supporters hebben het zelf in de hand en de partijen betrokken bij de besluitvorming omtrent voetbal hebben ook grote invloed op de sfeer rondom sportevenementen. In Duisburg was het een feestje, in Helmond werd gekozen voor een regime dat meer deed denken aan oorlogstijden en op de Johan Cruijff Boulevard was het kortstondig oorlog, omdat het even tegenzat met de club die prijzenkasten moest laten bijbouwen omdat het anders niet paste.

Kramp

Terwijl in Duitsland wordt besloten ‘dit nog een keer over te doen’, is het in Nederland wachten op de reacties van voetbalbestuurders, politiebonden en quasi-verontwaardigde politici. Er zal her en der wel weer een oproep komen tot het verbieden van supporters of afschaffen van uitsupporters. Dezelfde kramp die er al jaren is. Ondertussen gaan de harde kernen gewoon door met bedreigen, slopen en knokken. Bij bijna alle clubs en op fanatieke tribunedelen hoort cocaïne er net zo bij als juichen om een doelpunt. Iedereen die een seizoenkaart heeft op ‘een side’ weet het. De clubs weten het. Roken is al jaren verboden, maar handhaven is op sommige vakken onmogelijk. 

Stewards worden omgekocht en bedreigd zodat vuurwerk en andere verboden middelen toch het stadion inkomen, en anders brengt vaseline uitkomst. En toch blijft stadionbezoek iets magisch. De loop naar het stadion, de geur van frituur vermengd met die van een peuk of joint. De stadionlichten die opdoemen, het gezang en gespring. Het mag niet verloren gaan. Het is over de grens niet per se beter, het gras is er niet per definitie groener. Maar de vrijheid die de zeven Nederlanders in vak 9 van de Schauinsland-Reisen-Arena mochten ervaren was onbetaalbaar en helaas in eigen land momenteel een utopie.