De naam van Peter Bosz wordt massaal naar voren geschoven door de supporters van Ajax en het idee dat hij mogelijk bij PSV aan de slag zou kunnen gaan, gaat er bij hen absoluut niet in. Als we de publieke opinie moeten geloven, is Bosz dé ideale trainer voor Ajax en gaat hij de club gegarandeerd weer terug naar de top helpen, terwijl hij al geen prijs meer heeft gewonnen sinds 2005.
Nadat Ajax een aantal jaar op rij heeft gedomineerd in het Nederlandse voetbal lijkt het nu weer helemaal terug bij af, en de aanstelling van Bosz zou genoeg moeten zijn om het tij per direct te keren. Gezien zijn Ajax-verleden en attractieve manier van voetballen is hij een logische optie, maar is Bosz ook daadwerkelijk een garantie op prijzen of berust de roep naar zijn komst ook een beetje op nostalgie?
Eerdere periode bij Ajax
In de zomer van 2016 werd Bosz aangesteld als nieuwe trainer van Ajax. Frank de Boer werd in zijn eerste vier seizoenen bij Ajax landskampioen, maar moest het in zijn twee laatste jaren stellen met de tweede plek. Peter Bosz moest Ajax weer aan de landstitel helpen en daar is de trainer niet in geslaagd, maar hij zorgde er wel voor dat er voor de eerste keer sinds 2002 weer een Nederlandse club in de finale van een Europees hoofdtoernooi stond.
Ajax speelde de Europa League-finale tegen Manchester United en verloor toen met 0-2. Het Europese avontuur was een enorm knappe prestatie, maar uiteindelijk bezorgde Bosz Ajax geen prijs en dat was wel waarvoor hij was aangesteld. Ajax eindigde in totaal in acht van de laatste dertien seizoenen op de eerste plaats, maar dat gebeurde dus niet onder Bosz.
Bosz wist in zijn tijd bij Ajax gemiddeld 2,13 punten te verzamelen. Iets wat alleen Henk ten Cate, Martin Jol en Erik ten Hag beter gedaan hebben van de trainers die deze eeuw meer dan 20 wedstrijden aan het roer stonden bij Ajax.
Gemiddelde aantal punten sinds Henk ten Cate:
Henk ten Cate 2,16
Adrie Koster 1,88
Marco van Basten 1,91
Martin Jol 2,15
Frank de Boer 2,02
Peter Bosz 2,13
Marcel Keizer 1,92
Erik ten Hag 2,34
Alfred Schreuder 1,65
Johnny Heitinga 2,05
Borussia Dortmund
Bosz vertrok in de zomer van 2017 van Ajax naar Borussia Dortmund. Smaakmaker Ousmane Dembélé vertrok in diezelfde zomer van Dortmund naar Barcelona voor een bedrag van wel 140 miljoen euro en spelers als Jadon Sancho en Manuel Akanji werden gespresenteerd als nieuwe aanwinsten.
De Nederlandse trainer kwam binnen als opvolger van Thomas Tuchel, die in de voorgaande seizoenen respectievelijk tweede en derde was geworden in de Bundesliga. Bosz beleefde bij Dortmund een historisch goede start, maar dat sloeg al heel snel om naar een dramatisch seizoen.
De trainer uit Apeldoorn werd in december alweer op straat gezet, toen hij met Dortmund op de zevende plek stond, met slechts 22 punten uit de eerste vijftien wedstrijden. Zijn opvolger Peter Stöger wist de schade nog redelijk te herstellen en eindigde uiteindelijk op de vierde plek met Die Borussen.
Bosz veroverde in zijn tijd bij Dortmund gemiddeld 1,25 punten per wedstrijd. Dat is minder dan iedere andere trainer die Dortmund meer dan 20 wedstrijden onder zijn hoede heeft gehad sinds Horst Franz in 2013/2014. Sinds de lange periode waarin Jürgen Klopp aan het roer stond, heeft niemand het slechter gedaan dan Bosz.
Gemiddelde aantal punten sinds Jürgen Klopp:
Jürgen Klopp 1,90
Thomas Tuchel 2,12
Peter Bosz 1,25
Peter Stöger 1,58
Lucien Favre 2,01
Edin Terzic 2,00
Marco Rose 1,85
Bayer Leverkusen
Ruim een jaar na zijn ontslag bij Dortmund vond Bosz een nieuwe werkgever in Duitsland: Bayer Leverkusen. Bosz nam het stokje over van Heiko Herrlich, die op dat moment negende stond met zijn ploeg en in de voorgaande jaargang op de vijfde plek was geëindigd. Opnieuw kende Bosz een goede start en onder zijn hoede bereikte Leverkusen nog de vierde plaats.
In het daaropvolgende seizoen eindigde Bosz op de vijfde plek, waarmee hij net Champions League-voetbal misliep. In het seizoen 2020/21 begon Die Werkself weer goed aan het seizoen en stond het niet lang voor de winterstop nog op de eerste plaats, maar in 2021 ging het bergafwaarts met het elftal. Eind maart werd Bosz de laan uitgestuurd, toen hij naar de zesde plek was gezakt met zijn team. Hannes Wolf kwam hem vervangen en eindigde uiteindelijk ook op plaats zes.
In dienst van Leverkusen veroverde Bosz gemiddeld 1,79 punten per wedstrijd, het hoogste gemiddelde van iedere trainer die de club minimaal 20 wedstrijden onder zijn hoede had sinds Sascha Lewandowski in 2013.
Gemiddelde aantal punten sinds Sascha Lewandowski:
Sascha Lewandowski 1,92
Sami Hyypiä 1,63
Roger Schmidt 1,70
Heiko Herrlich 1,72
Peter Bosz 1,79
Hannes Wolf 1,50
Gerardo Seoane 1,57
Xabi Alonso 1,65
Olympique Lyon
In de zomer tekende Bosz een contract in Frankrijk, bij Olympique Lyonnais. Onder zijn voorganger Rudi Garcia was Lyon teleurstellend op de vierde plek geëindigd in de competitie, maar dat werd er onder Bosz niet veel beter op. In zijn debuutseizoen in de Franse competitie eindigde hij slechts op de achtste plaats, een zeer tegenvallende prestatie voor een club met de status en de financiële mogelijkheden van Lyon.
Het was voor Lyon zelfs de slechtste eindklassering in de Ligue 1 sinds het jaar 1995/96. Toch mocht Bosz het in de nieuwe jaargang opnieuw proberen, maar nadat hij in oktober op de zevende plaats stond, werd hij toch ontslagen. Een gelijkspel tegen het Nederlands getinte Toulouse deed de inmiddels 59-jarige trainer de das om. Zijn opvolger Laurent Blanc deed het echter niet direct veel beter en eindigde uiteindelijk ook op de zevende plaats.
In zijn tijd bij Lyon verzamelde Bosz gemiddeld 1,67 punten per affiche. Dat is het laagste gemiddelde van iedere trainer die minimaal 20 wedstrijden voor de groep stond bij Lyon sinds Guy Stéphan in 1995/96, al had Hubert Fournier hetzelfde gemiddelde als Bosz.
Gemiddelde aantal punten sinds Guy Stéphan:
Guy Stéphan 1,42
Bernard Lacombe 1,81
Jacques Santini 1,87
Paul Le Guen 1,90
Gérard Houllier 2,15
Alain Perrin 2,07
Claude Puel 1,74
Rémi Garde 1,75
Hubert Fournier 1,67
Bruno Génésio 1,84
Rudi Garcia 1,88
Peter Bosz 1,67
Laurent Blanc 1,88
Conclusie
Bij Ajax en Leverkusen heeft Bosz het aardig gedaan, maar bij Dortmund en Lyon werd de samenwerking absoluut geen succes. Bosz heeft voor zijn periode bij Ajax ook al De Graafschap, Heracles, Vitesse en Maccabi Tel Aviv onder zijn hoede gehad, maar heeft nog altijd maar één prijs op zijn palmares staan: de landstitel in de eerste divisie met Heracles in 2005.
Voor de neutrale kijker zou de komst van Bosz een geschenk zijn. Ieder elftal dat hij onder zijn hoede heeft gehad speelt attractief voetbal, met veel doelpunten aan beide kanten. Bosz neemt veel risico met zijn offensieve speelstijl en kan zijn plan enkel goed uitvoeren als de defensie alles onder controle heeft.
Als buitenstaander is het niet altijd even makkelijk om in te schatten hoe groot de invloed van een trainer is. Er zijn trainers waarvan je het idee hebt dat ze gewoon de beste elf het veld in sturen in een 4-3-3 opstelling en hun spelers enkel een paar clichés meegeven voordat ze het veld opstappen, en je hebt trainers met een geraffineerde voetbalfilosofie die alles tot in de puntjes willen uitwerken. Bosz lijkt eerder een trainer uit de tweede categorie.
Die trainers kunnen een goed geoliede machine van hun team maken waar anderen alleen maar van kunnen dromen, maar het kan ook faliekant mislukken als ze niet over het juiste materiaal beschikken. Daarnaast kan het best even tijd nodig hebben om zo’n speelwijze over te brengen op een elftal, en voor geduld is er maar weinig ruimte in het profvoetbal. Roger Schmidt, die wij uiteraard ook onder die categorie zouden scharen, heeft PSV immers ook niet aan Champions League-voetbal kunnen helpen.
Het valt absoluut niet uit te sluiten dat de komst van Bosz voor een grote ommekeer zou zorgen bij Ajax, maar hoe hij nu naar voren wordt geschoven als Messias die de club direct weer aan de landstitel kan gaan helpen, is meer gebaseerd op hoop dan op zijn eerdere prestaties.