In het voetbal blijft succes niet eeuwig duren en het rad van fortuin kan van het ene op het andere moment omslaan. En misschien is het deze onvoorspelbaarheid die het een van de meest aantrekkelijke sporten ter wereld maakt.
Tien jaar geleden waren Ajax, Basel, Lyon en Schalke teams om rekening mee te houden in het Europese voetbal, met regelmatige deelname aan Europese competities en tegenstanders waar de teams geen oog voor dicht deden. Vandaag de dag is het verhaal heel anders en maakt elk van deze vier clubs een crisis door waardoor ze onderaan staan in hun respectievelijke competities.
Ajax
Het geval van de Nederlandse gigant laat misschien wel het grootste verval zien. Ajax was gewend om te domineren in Nederland en was bezig aan een reeks van drie opeenvolgende titels toen het vorig seizoen Feyenoord de Eredivisie van hen zag winnen. Het vertrek van belangrijke namen uit de selectie (Edson Alvarez, Mohammed Kudus, Jurrien Timber) werd niet goed opgevangen, de clubleiding was verzwakt na het vertrek van Marc Overmars en de gok op hoofdtrainer Maurice Steijn (die inmiddels is ontslagen) pakte niet goed uit. Sven Mislintat deed 12 aankopen met een totaal waarde van ruim 115 miljoen en geen een van deze spelers blinkt momenteel uit.
In 11 competitieduels hebben ze er slechts twee gewonnen. Ze hebben sinds de eerste speeldag niet meer gewonnen in de Eredivisie en staan in de degradatiezone (weliswaar met twee wedstrijden achterstand).
Tien jaar geleden, in 2013/14 eindigden ze achter Barcelona en AC Milan in de Champions League en werden ze bij de laatste 16 van de Europa League uitgeschakeld (door Salzburg), maar wonnen ze de competitie.
FC Basel
De neergang van de Zwitserse reus is al een tijdje geleden begonnen. Sinds ze in 2017 hun achtste titel op rij veroverden, zijn de Zwitsers er niet meer in geslaagd om de top van de nationale competitie te bereiken. Een enorme nederlaag tegen Young Boys (7-1), nu de nieuwe voetbalmacht van het land, in 2018, zette een neergang in gang die werd gekenmerkt door ruzies tussen het management en de coaches.
De COVID-19 pandemie maakte de sfeer nog erger, dit keer met spelers die beweerden onder druk te zijn gezet om salaris op te geven. In 2021, toen de resultaten steeds slechter werden, werd aanvoerder Valentin Stocker zelfs geschorst en een ruzie met voorzitter Bernhard Burgener eindigde in het vertrek van de manager.
David Degen nam de leiding over de club over en probeert de Zwitserse reus nu weer op de been te krijgen, maar de start van het seizoen was verschrikkelijk. Na 10 wedstrijden won het team slechts één wedstrijd en werd het uit de Conference League geknikkerd door Tobol uit Kazachstan.
In 2012/13 werden ze derde achter Chelsea en Schalke in de Champions League, maar ze wonnen de competitie opnieuw. Ze werden in de kwartfinale van de Europa League uitgeschakeld door Valencia.
Lyon
Lyon, dat aan het begin van deze eeuw het Franse voetbal domineerde (met zeven opeenvolgende titels tussen 2002 en 2008), is ernstig in verval. Na het seizoen waarin ze er niet in slaagden om de titel te winnen na die buitengewone reeks, zag de club zijn belangrijkste sterren (Juninho en Karim Benzema) vertrekken en sindsdien probeert het zichzelf weer in evenwicht te brengen.
2019/2020 bleek het seizoen te zijn waarin, na het winnen van een paar titels en regelmatige deelname aan Europese competities, alles uit elkaar begon te vallen. Een negende plaats betekende dat ze alle Europese competities misliepen en het was het slechtste seizoen van de club sinds 1997.
Het volgende seizoen leidde Peter Bosz het team naar een vierde plaats en enig herstel, maar dat was van korte duur. De komst van de Amerikaanse zakenman John Textor in 2022 leek iets dat de zaken voorgoed zou veranderen, maar het bleef bergafwaarts gaan.
De club is weer afwezig in Europese competities en staat nu 18e in Ligue 1, zonder winst na negen wedstrijden.
In 2013/14 werden ze uitgeschakeld in de Champions League in de knock-outfase (door Real Sociedad), maar eindigden ze in de kwartfinale van de Europa League (verslagen door Juventus). Ze eindigden dat jaar als vijfde in Ligue 1.
Schalke
Een van de grootste clubs in het Duitse voetbal, Schalke is verwikkeld in een ernstige financiële crisis en zit vast in het tweede niveau van het land na een korte terugkeer naar de Bundesliga vorig seizoen, waarin ze er niet in slaagden om een nieuwe degradatie te voorkomen. De COVID-19 pandemie was bijzonder ingewikkeld voor de club, die bijna failliet ging. Omdat de schulden toenamen en de inkomsten drastisch daalden, besloot de club om een salarisplafond van 2,5 miljoen euro per jaar in te stellen, waardoor de kwaliteit van de selectie afnam.
De eerste degradatie vond plaats op 20 april 2021. Tot overmaat van ramp verloor de club in februari 2022 het contract met Gazprom, de belangrijkste investeerder, vanwege de Russische invasie in Oekraïne. Toch zouden ze aan het einde van dat jaar terugkeren naar de hoogste klasse, maar gingen het seizoen daarop er weer uit.
Op de laatste speeldag van 2022/23 werd de degradatie bevestigd en dit seizoen heeft de club twee overwinningen in 10 wedstrijden. Ze staan 16e op de ranglijst met zeven punten, vijf verwijderd van de degradatiezone.
In 2013/14 werden ze bij de laatste 16 van de Champions League verslagen door Real Madrid (9-2 in totaal). In de competitie eindigden ze op de derde plaats.
