Waarom België de ideale kweekvijver blijft voor Ghanese voetballers
Deze zomer is er een nieuwe golf aan jonge Ghanese talenten die graag hun succesvolle voorgangers willen opvolgen.
De connectie tussen Ghana en het Belgische voetbal is dan ook niet nieuw. Die vond zijn oorsprong al in de jaren '90, toen Nii Odartey Lamptey als een van de eerste Ghanezen de Belgische competitie verrijkte.
Lamptey kwam in 1990 op 16-jarige leeftijd terecht bij topclub Anderlecht en groeide uit tot een van de beste spelers in de competitie. Zijn komst maakte toentertijd vele lippen los.
Vlak voor zijn overstap naar België maakte Lamptey indruk op 14-jarige leeftijd indruk op het WK onder 16 in Schotland. Zijn geweldige optreden tegen het gastland trok de aandacht van de Brazilaanse legende Pelé, die de middenvelder uitriep tot zijn natuurlijke opvolger.
In 1991 maakte hij tijdens het WK onder 17 nog meer indruk toen hij toekomstige wereldsterren Alessandro Del Piero en Juan Sebastian Veron voorbleef en met Ghana de titel pakte. Lamptey maakte vier doelpunten en werd verkozen tot speler van het toernooi. Zijn treffer tegen Brazilië in de kwartfinale werd legendarisch.
De reis van het jonge wonderkind naar het profvoetbal was bewogen. Hij werd met een vals paspoort Ghana uitgesmokkeld en deed zich voor als de zoon van de aanvoerder van de Nigeriaanse aanvoerder Stephen Keshi. Op die manier kwam hij binnen bij de Anderlecht, de club van Keshi en trainer Aad de Mos.
Zijn komst zorgde ervoor dat de Belgische voetbalbond de minimum leeftijd verlaagde en hij op 16-jarige leeftijd kon debuteren voor Anderlecht. Op die leeftijd was hij ook al basisspeler van het Ghanese nationale elftal.
Hij maakte meteen een grote indruk. Tijdens zijn eerste seizoen in België maakte Lamptey zeven doelpunten in 14 wedstrijden.
PSV
Lamptey vertrok na drie seizoenen Anderlecht naar PSV, waar hij in zijn enige seizoen in Nederland ook indruk wist te maken met 10 doelpunten in 22 competitiewedstrijden voor de Eindhovenaren. Daarna vertrok hij naar de Premier League en raakte zijn carrière in het slop.
Hij speelde nog in zeven verschillende landen en stopte in 2005 met voetballen nadat hij in eigen land met Asante Kotoko kampioen was geworden.
Privé kende Lamptey veel tegenslagen. Zo werd hij slachtoffer van louche zaakwaarnemers en overleden twee van zijn kinderen op jonge leeftijd. In 2004 opende hij een school in zijn geboortestad Accra en in 2010 startte hij zijn eigen voetbalacademie.
Succesvolle Ghanezen
Na het vertrek van Lamptey uit België werd de fakkel doorgegeven aan zijn landgenoot Yaw Preko, die voor Anderlecht 32 keer scoorde in 118 wedstrijden en drie landstitels wist te winnen met Paars-Wit.
Sindsdien hebben spelers als Frank Acheampong, Daniel Opare, Lumor Agbenyenu, Joseph Paintsil, Gideon Mensah, Majeed Waris, Eric Addo en Elisha Owusu allemaal hun sporen verdiend in België. Zo ook Nana Akwasi Asare (ex-FC Utrecht) die aanvoerder was van Gent en de club verliet als de speler met de meeste Europese minuten ooit (2824 minuten).
Wat België zo aantrekkelijk maakt voor Ghanese spelers is de reputatie voor het ontwikkelingen van jong talent. De jeugdopleidingen van de clubs staan hoog aangeschreven en de clubs zijn bereid om jonge spelers kansen te geven in het eerste elftal. Een ideale combinatie voor spelers die naam willen maken in het Europese voetbal.
Nieuwe stroom
Deze zomer lijkt de toestroom van Ghanees talent naar België niet te stoppen. Jonge talenten als Mohammed Fuseini en Lawrence Agyekum hebben zich aangesloten bij respectievelijk Union Saint-Gilloise en Cercle Brugge. Emmanuel Toku, een uitblinker in de nationale jeugdploegen van Ghana, had in januari 2023 al een overstap naar OH Leuven gemaakt, wat de voortdurende aantrekkingskracht van de Belgische competitie benadrukt.
Er zijn meerdere redenen voor deze trend. De Belgische competities bieden een competitieve spelstandaard die jonge spelers uitdaagt zonder ze te overweldigen. De geografische ligging van het land in het hart van Europa betekent ook dat spelers in de etalage staan van grotere clubs in grote competities zoals Engeland, Frankrijk, Duitsland en Spanje.
Bovendien zijn de regels voor werkvergunningen in België soepeler dan in sommige andere Europese landen, waardoor het een aantrekkelijke eerste bestemming is voor spelers van buiten de EU. Hierdoor hebben veel Ghanese spelers hun eerste kennismaking met Europees voetbal in België gehad voordat ze naar de grotere competities overstapten.
Sinds de start van de Belgische Pro League in 1895 hebben 76 Ghanese internationals in de hoogste klasse gespeeld.
Momenteel spelen er 10 Ghanezen in de Belgische competitie: Abdul Nurudeen, Christopher Bonsu Baah, Abu Francis, Majeed Ashimeru, Fuseini, Kamal Sowah, Agyekum, Toku, Denis Odoi en Joselpho Barnes.
Met uitzondering van Fuseini, Agyekum en Barnes hebben de bovengenoemde spelers de nationale teams van Ghana vertegenwoordigd.
Het succes van de Ghanese spelers in België is in eigen land niet onopgemerkt gebleven. Veel jonge spelers in Ghana zien België nu als een ideale weg naar een succesvolle Europese carrière. Dit heeft geleid tot meer scoutingactiviteiten van Belgische clubs in Ghana, waardoor de voetbalbanden tussen de twee landen verder zijn aangehaald.
Zulte-Waregem
Om deze steeds sterker wordende band verder te versterken, vertrok sportief directeur Davy de Fauw van SV Zulte Waregem in mei 2024 op talentenjacht naar Ghana. Dit initiatief moest voortbouwen op de rijke geschiedenis van de club in het koesteren van Ghanees talent. Eerder verwelkomden ze al topspelers als Gideon Mensah, Daniel Opare, Torric Jebrin en Ibrahim Salou in hun gelederen.
De reis van De Fauw naar West-Afrika onderstreept niet alleen de voortdurende interesse van Zulte Waregem in de voetbalrijkdom van Ghana, maar versterkt ook de toewijding van de Belgische club om de volgende generatie Ghanese voetbalsterren op te sporen en te ontwikkelen.
Naarmate deze zomer meer Ghanese spelers hun weg naar België vinden, is het duidelijk dat deze wederzijds voordelige relatie zal worden voortgezet. Voor jonge Ghanese talenten biedt België een kans om in de voetsporen te treden van hun succesvolle landgenoten en mogelijk een springplank te maken naar de hogere regionen van het Europese voetbal.
Hoewel er uitdagingen blijven, zoals aanpassing aan een nieuwe cultuur en een andere speelstijl, suggereert het succes van Ghanese spelers in België dat veel van deze jonge spelers een betere kans hebben om te slagen.
Naarmate het nieuwe seizoen nadert, zullen voetbalfans in zowel Ghana als België met belangstelling toekijken om te zien wie van deze jonge talenten de volgende sensatie zal zijn in de Jupiler Pro League en daarbuiten.
Deze voortdurende migratie van talent is niet alleen goed voor de individuele spelers en Belgische clubs, maar draagt ook bij aan de ontwikkeling van het Ghanese voetbal als geheel. De ervaring die in België wordt opgedaan, vertaalt zich vaak in betere prestaties voor het nationale team, waardoor een win-winsituatie ontstaat voor alle betrokken partijen.
Naarmate de transferwindow van deze zomer vordert, is het duidelijk dat de stroom van talent van Ghana naar België nog altijd even sterk is. Het belooft mooie tijden voor fans van zowel het Ghanese als het Belgische voetbal.
