Wedstrijd tussen Irak en Koeweit test voor het eerst de banden sinds Saddam Hoessein
De bussen vol Irakezen die over de grens passeerden voor de wedstrijd illustreren de langzaam groeiende banden, twee decennia na de val van Saddam tijdens de door de VS geleide invasie in 2003, hoewel er nog steeds gevoeligheden zijn en de wedstrijdafspraken tot enige controverse hebben geleid.
“Ik kan niet uitleggen hoe ik me voel,” zei Abbas Abdelatif, een Irakees van middelbare leeftijd, wachtend op een bus in de Zuid-Iraakse stad Basra die aan Koeweit grenst. “Ik heb Koeweit al meer dan 30 jaar niet gezien. Er was oorlog en er waren problemen, maar nu, als God het wil, zal de situatie steeds beter worden.”
De wedstrijd vindt plaats in het Jaber Al-Ahmad International Stadium in Koeweit-stad. Irak staat bovenaan in Groep B van de kwalificatiewedstrijden van de Aziatische Voetbal Confederatie voor het WK van 2026.
Betrekkingen herstellen
Irak, met 43 miljoen inwoners (tien keer zoveel als Koeweit), heeft een geschiedenis van rivaliteit met het kleine olierijke emiraat. De twee staten bouwen rivaliserende havenprojecten, maar ze willen tegen het einde van 2024 ook de elektriciteitsnetten met elkaar verbinden.
Irak heeft voetbaldiplomatie ingezet om de betrekkingen met de Arabische Golfstaten te herstellen na tientallen jaren van conflicten en moeizame relaties. Eind 2017 kwam er een einde aan de meest recente oorlog, tegen IS. Het organiseerde vorig jaar voor het eerst sinds 1979 de Gulf Cup in Basra, een mijlpaal in de regionale re-integratie.
Yousif Faal, woordvoerder van de Iraakse voetbalbond, zei dat hij hoopte dat de rivaliteit, ooit beschouwd als de grootste in de Arabische wereld, op het veld zou blijven. “Het is een sportwedstrijd, we moeten hier geen politiek bij betrekken.”
Verradelijke banden
Saddam viel Koeweit binnen en annexeerde het voor een korte tijd in augustus 1990 voordat hij werd verdreven door een door de VS geleide coalitie in de Golfoorlog. Irak werd vervolgens onderworpen aan strenge sancties en moest meer dan 52 miljard dollar aan oorlogsvergoedingen betalen, die voltooid werden in 2022.
Ondanks het feit dat de betrekkingen sinds de verdrijving van Saddam in 2003 zijn verbeterd, blijven er uitdagingen bestaan. Vorig jaar oordeelde de hoogste rechtbank van Irak dat een akkoord over de zeegrenzen met Koeweit ongrondwettelijk was, wat een klap betekende voor de groeiende goodwill.
“Koeweit wil goede betrekkingen met zijn buren, vooral met Irak, maar Irak moet zijn goede bedoelingen tonen en bevestigen door een aantal kwesties op te lossen, met name de zeegrenskwestie”, aldus Abdulaziz Alanjeri, oprichter van de in Koeweit gevestigde denktank Reconnaissance Research.
Provincie
Sommige oude gewoonten zijn ook hardnekkig. Adnan Dirjal, de voorzitter van de Irakese voetbalbond, verwees tijdens een interview per ongeluk naar Koeweit als een provincie, waarmee hij Saddams claim uit 1990 herhaalde dat Koeweit de negentiende provincie van Irak was. Hij verontschuldigde zich later.
Aanvankelijke berichten suggereerden dat er weinig of geen Irakese fans zouden worden toegelaten, waarop de gouverneur van Basra waarschuwde voor een wederkerige behandeling. De ambassadeur van Irak in Koeweit kondigde later aan dat er 5000 fans mochten komen, met specifieke paspoort- en voertuigvereisten.
“Ik denk dat het belangrijkste is dat dit sportevenement het begin is van het openen van de deur naar het bespreken van de Koeweits-Iraakse betrekkingen”, zei Anjeri. “Het is een goed teken dat onze Iraakse broeders geïnteresseerd zijn in een bezoek aan Koeweit.”
Iraakse fans zien de wedstrijd als een gebaar van goede wil. “Ik hoop dat de erfenis van het vorige regime verdwijnt door deze nieuwe generatie”, zei Amer Hakim, een Irakese supporter. “Het Iraakse volk heeft geen schuld aan wat er door Saddam Hoessein is gebeurd.”